509 709 554 / 509 509 566 biuro@midoritea4me.pl
Zaznacz stronę

Yerba mate

to napar przyrządzany z liści ostrokrzewu paragwajskiego, który dla mieszkańców Ameryki Południowej jest odpowiednikiem kawy i herbaty. Napar yerba mate,  jest najbardziej popularny w krajach Ameryki Południowej (Argentynie, Urugwaju, Brazylii, Paragwaju), a także w niektórych krajach Bliskiego Wschodu, głównie w Syrii i Libanie. W ciągu kilku ostatnich lat stał się również popularny w Polsce i innych europejskich krajach. Tradycyjnie przyrządzona herbata yerba mate jest pita w naczyniach zrobionych z owoców tykwy.

Tykwa

to pnąca roślina tropikalna z rodziny dyniowatych. Tykwę się suszy a z jej wnętrza usuwa się gniazda nasienne. Wsypujemy do niej dużo większe ilości suszu niż w przypadku zwykłej herbaty – około 2/3 naczynia. Liście są wielokrotnie zalewane wodą i napar jest wypijany przez rurkę z filtrem zwaną bombilla.

W swojej ojczyźnie yerba mate jest niezwykle popularna i ceniona za swoje właściwości. Ludzie noszą ze sobą  yerbę i piją ją na ulicy czy w pracy.  Prawie wszędzie można spotkać ludzi noszących charakterystyczne naczynia z tykwy z bombillą i termosy z gorącą wodą do przygotowania naparu. Mówi się, że yerba mate pomaga lepiej tolerować ciepły i wilgotny klimat Ameryki Południowej. Na upały idealna jest zimna wersja yerba mate, zwana terere. W Polsce do popularyzacji yerba mate przyczynił się Wojciech Cejrowski, którego często można było oglądać w telewizji z charakterystyczną tykwą i termosem.

Można spotkać się z innymi nazwami yerba mate: herbata paragwajska, erva mate, herba mate, indiańskie caá mati.

Skład Yerba Mate

W skład yerba mate wchodzą bardzo liczne składniki:

alkaloidy purynowe (kofeina, teobromina)

ich podstawowe właściwości farmakologiczne obejmują nieselektywne blokowanie receptorów adenozynowych co dla ludzkiego organizmu oznacza przyspieszenie metabolizmu. Kofeinę charakteryzuje silny wpływ na ośrodkowy układ nerwowy. Kofeina silnie pobudza ośrodki autonomiczne podwzgórza, rdzenia przedłużonego i korę mózgu. Pobudzające działanie obejmuje ośrodek oddechowy (zwiększona częstość i głębokość oddechów) i naczynioruchowy. Wpływ tego alkaloidu na naczynia krwionośne jest o tyle ciekawy, że choć związek rozszerza naczynia obwodowe, to jego oddziaływanie na naczynia mózgowe jest odwrotny. Ponadto kofeina zwiększa ilość wydalanego moczu oraz nasila wydzielanie soku żołądkowego. Wykazuje również działanie antyoksydacyjne, glikogenolityczne i lipolityczne. Kofeina jest składnikiem wielu preparatów farmaceutycznych, otrzymywana syntetycznie lub w wyniku ekstrakcji surowców roślinnych. Teobromina natomiast wykazuje słabsze niż kofeina działanie na ośrodkowy układ nerwowy, ale za to wpływa silnie moczopędnie na organizm. Teofilina wykazuje silne działanie rozkurczające na mięśnie gładkie, a co za tym idzie, wykazuje właściwości rozkurczające na oskrzela. Są one na tyle znaczące, że teofilina ma zastosowanie w leczeniu astmy oskrzelowej.

Polifenole, czyli związki fenolowe

dzięki właściwościom przeciwutleniającym i antymutagennym mają bardzo duże znaczenie w profilaktyce nowotworowej, udaru mózgu i chorób układu krążenia. Suche liście yerba mate składają się z polifenoli w ok. 10 procentach. Wyciąg z rozdrobnionych liści zawiera najwyższe stężenie polifenoli. Najniższe wykazano w yerba mate z dużymi ilościami gałązek i słabiej zmielonymi. Inne wykryte w yerba mate polifenole to m.in. kwas kawowy, kwas chinowy, kwas feruloilochinowy, a w prażonej yerba mate także kwas kawoiloszikimowy i kwas dikawoiloszikimowy.. Do polifenoli zaliczamy także flawonoidy: rutynę, kwercetynę i kemferol, których łączna zawartość w yerba mate wynosi ok. 0,064%. W odróżnieniu od klasycznej herbaty yerba mate jest zasobna w kwas chlorogenowy i nie zawiera katechin, galusanów i kwasu galusowego, który ma właściwości przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne i przeciwzapalne, hamują reakcje autoagresji układu immunologicznego. Wykazuje działanie hamujące rozwój grzybów i pasożytów.

Inne składniki:

  • Saponiny- przyspieszają spalanie tłuszczów a przez to obniżają poziom złego cholesterolu, działają moczopędnie i przeciwzapalnie
  • Witaminy (A, B1, B2, C, E)
  • Minerały
  • Flawonoidy – to związki bioaktywne powszechnie występujące w warzywach i owocach mające właściwości antyutleniające, przeciwzapalne, detoksyfikujące, antyalergiczne i przeciwnowotworowe. Flawonoidy są barwnikami, które nadają roślinom bardzo różne kolory – od żółtego i pomarańczowego w cytrusach po granatowy w czarnej porzeczce i jagodach.
  • 0,3% olejku eterycznego

 

Na zawartość składników wpływają też warunki w jakich uprawiany jest ostrokrzew paragwajski np. silne nasłonecznienie zwiększa produkcję polifenoli, a rośliny, które rosną w cieniu produkują więcej kofeiny (do 2 razy więcej) oraz minerałów. Na zawartość kofeiny w yerba mate wpływają również nawozy azotowe – zwiększają ją 2-krotnie u roślin rosnących w cieniu i 3-krotnie u roślin rosnących w silnym słońcu. Czas zbiorów również wpływa na skład yerba mate – wytworzona z młodych liści zawiera najwięcej kofeiny i polifenoli, im starszy jest liść tym mniej kofeiny zawiera. Na ilość kofeiny wpływa też pora zbiorów np. liście zbierane od grudnia do marca na brazylijskich plantacjach zawierały średnio 0,75% ksantyn (kofeiny i teobrominy), a liście ze zbiorów od czerwca do września niespełna 0,3%.

Właściwości Yerba Mate

Yerba mate ma liczne właściwości prozdrowotne:

  • Ma działanie pobudzające, znosi zmęczenie psychiczne i fizyczne.
  • Jest przeciwutleniaczem (antyoksydantem). Zwalcza produkcję wolnych rodników, które mogą przyczynić się do powstania komórek nowotworowych, lub być przyczyną szybszego starzenia się komórek
  • Zapobiega otyłości, wspomaga odchudzanie
  • Obniża poziom złego cholesterolu (LDL)
  • Działa przeciwnowotworowo
  • Działa przeciwzapalnie

Akcesoria do Yerba Mate

Do przyrządzenia dobrej yerba mate potrzebne są liczne akcesoria

Termos

Zacznijmy od termosu. Bardzo przydatna rzecz. Najlepiej jeśli uda nam się kupić argentyński lub brazylijski termos przystosowany do yerba mate, czyli taki z regulowanym dziubkiem przez który wrzątek wypływa wąską strugą. Modele argentyńskie występujące w wielu rodzajach i kształtach najczęściej mają 750 ml pojemności, ale zdarzają się nawet 1 – 2 litrowe. Termosy paragwajskie, które są duże i okrągłe, maja do dwóch litrów pojemności i służą do przygotowywania yerba mate zalewanej wodą z kostkami lodu, na zimno czyli terere. Sprawdzają się zarówno w domu jak i podróży. W Ameryce Południowej bardzo często spotyka się ludzi, którzy umieszczają je w specjalnych plecakach zwanych matera, służącymi do przenoszenia swoich akcesoriów do yerba mate.

Termometr

Kolejna rzecz to termometr. Rzeczą niezmiernie ważną przy przygotowywaniu yerba mate, tak jak i przy innych herbatach np. zielonych, jest użycie odpowiedniej temperatury wody, zaleca się używać wody od 65°C do 85°C do yerba mate na ciepło oraz wody lodowatej do yerba mate na zimno, czyli terere. Aby móc się cieszyć smacznym naparem pozbawionym nadmiernej goryczy woda nigdy nie powinna być wrząca ( podobnie jak w procesie przygotowania zielonej herbaty). Najlepszym rozwiązaniem jest stosowanie termometru lub ostatecznie czajnika z termometrem. Generalnie do przygotowania yerba mate zalecane są termometry kuchenne.

Zaparzacze

Zaparzacze – sitkowy zaparzacz jest przydatny ale do zaparzania yerba mate w małych ilościach, jest do tego niezawodny i praktyczny jeśli oczywiście nie posiadamy bombilli.

Podkładka korkowa lub inna – jest przydatna zwłaszcza jeśli pijemy yerba mate z tradycyjnej tykwy. Zapobiegnie to odparzeniu się stołu lub biurka a przystosowane specjalne podkładki zapobiegają aby tykwa się przewróciła bo są wykonane z grubszego i miękkiego korka.

Czyściki i inne urządzenia do czyszczenia bombilli.

Takie akcesoria pozwolą aby bombille służyły nam długo gdyż usuwają kamień, który gromadzić się może wewnątrz bombillI a w efekcie może spowodować jej zatkanie. Czyściki też pozwalają nam zachować higienę podczas wielokrotnego użytkowania bombilli. Doskonale służyć mogą jako czyściki wszelkie wyciorki do czyszczenia fajek.

Nowym trendem wśród pijących yerba mate jest używanie bidonu zamiast tykwy, jest to zapewne podyktowane wygodą ponieważ łatwo zabrać bidon i bombillę w podróż, do pracy, na spacer bez obaw, że uronimy coś z naszego ulubionego napoju.

TERERE

Jeżeli dopiero rozpoczynasz swoją przygodę z Yerba Mate spróbuj najpierw smakowych. Yerba Mate wyrafinowana o wyrazistym, goryczkowym smaku może wywrzeć na Tobie niekoniecznie przyjemne wrażenie, dlatego zostaw ją na później, gdy przyzwyczaisz się do tego charakterystycznego smaku. Owocowe lub ziołowe mieszanki Yerba Mate sprawdzają się doskonale również do przygotowania na terere, czyli na zimno. Jak znalazł na lato. Natomiast argentyńska Yerba Mate jest łagodna w smaku, grubo cięta, ale jednocześnie posiada mniej pyłu. Niezwykle wyrazisty dymny smak, aromat oraz duża moc charakteryzują Yerba Mate z Paragwaju, której liście są drobno pocięte. Brazylijska Yerba jest liściasta, grubo cięta o oryginalnym, łagodnym smaku, urugwajska jest bardzo pylasta. Wyjątków jest wiele, ale najlepiej, gdy sam przetestujesz dostępne rodzaje Yerba Mate i wybierzesz swój ulubiony.

Podobno o gustach się nie gustuje.

yerba mate, herbata yerba mate, yerba mate właściwości, yerba mate jak zaparzyć, jak zaparzyć yerba mate yerba mate, herbata yerba mate, yerba mate właściwości, yerba mate jak zaparzyć, jak zaparzyć yerba mate yerba mate, herbata yerba mate, yerba mate właściwości, yerba mate jak zaparzyć, jak zaparzyć yerba mate

 

Translate »